[Carnet n°7 de Alexandre Lédan (1777-1855)]

Télécharger les documents au format PDF : 80affcbfa903e388a5f4995f31c172ff.pdf (51655978 octets)

Informations sur les documents originaux

Auteur(s)

Date

1844

Description du document original

Les huit carnets manuscrits de Louis-Marie-Alexandre Lédan (1777-1855), imprimeur-libraire à Morlaix entre 1805 et 1855, et par ailleurs auteur, traducteur, journaliste, portent tous le même titre de "Guerziou Brezonec" (vers bretons) et contiennent en effet exclusivement des pièces littéraires versifiées en breton. Tous du même format physique et de même reliure, les carnets compilent 363 textes écrits entre 1815 et 1854. 103 d'entre eux (30%) ont été composés par Lédan, les autres proviennent principalement de collectes orales ou de manuscrits anciens - ce qui fait de Lédan le premier collecteur breton - et de textes envoyés à Lédan par des connaissances ou recopies dans des revues. Les manuscrits ont été remis par les descendants d'Alexandre Lédan à la Bibliothèque des Amours Jaunes de la Ville de Morlaix. Pour plus d'informations sur les manuscrits et les publications de Lédan, voir Gérard Bailloud, L’imprimerie Lédan à Morlaix (1805-1880) et ses impressions en langue bretonne (Saint-Brieuc, Skol, 1999) et Hervé Peaudecref, Alexandre-Louis-Marie Ledan (1777-1855), imprimeur breton au XIXe siècle (1805-1855), thèse de doctorat sous la direction de Gwenaël Le Duc (Université de Rennes 2, 2002). La liste des pièces contenues dans ce carnet provient de la thèse de Hervé Peaudecerf. / Compilation de 64 pièces littéraires en langue bretonne / Compositions personnelles et chants historiques

Sujets du document original

D’an Autrou Prinç ha d’an Itron ar Brinces a Sax-Cobourg / D’an Autrou ar Prinç a Joinvil, ha d’an Itron ar Brinces imperial Francesa-Carolina a Vraganç, e bried / Güerz Var sujet Barba Ropars, eus a Keraffrez, en Sant-Thégonnec, pehini e deus lazet he merc’h, oajet a 12 vloas, d’al lun vintin, 13 eus a vis dû 1843, tost d’ar Gabucinet, e Montroulez / Inauguration an Hent bras nevez Demeus a Guemper da Vontroulez, an 8 eus a vis Ebrel 1844 / Da Zoue Evit supplia e Vajeste divin da laqat fin d’an amzer rust ha criz a rën, ha da accordi deomp un amzer favorabl evid madou an douar / Canaouen Nevez / Droug-ober a enep buez ar roue, ar 16 a vis Ebrel 1846 / Da Vemor An Autrou’n Abat a Lansalut, chaloni eus a Ilis an Itron Varia ar Vur a Vontroulez, eus a Meaux hac a Guemper, Person Garlan ; Maro e Montroulez, an 19 eus a vis Mae 1846, hac entêret an deiz varlerc’h en Garlan da bemp heur eus an nôs / Da Vemor Ar Gonidec, Da behini e zeus savet eur bez e Konk, elec’h e zeo laqet e relegou, d’ar sul, 12 eus a vis Here 1845 / En eur glêvout ne zeus lavaret nep ger Brezonek var bez ar Gonidec / Ar Vran hac al Louarn / Ar Pried mad / Chanson Entre daou zen yaouanc en em garrie fidel / Chanson Var sujet daou zen yaouanc dispartiet gant o zud etre an demezi hac an eured / Lenora / Hirvoudou var maro Molargez / Ar Poelonç potin / Histor Blancha a Gremeur ha Charles Tremeleuc Patronet ar priejou nevez / Recit Curius eus ar pez a zo bet êruet en Montroulez, var sujet ar religion, adalec ar bloa 72 goude Guinivelez hor Zalver, betec an 8 eus a vis Guengolo, deiz Gouel ar Verc’hez, er bloa 1834 / Var Maro an Autrou David, Bêleg en Garlan. 29 eus a vis Goengolo 1844 / Güerz Composet a neve var sujet ar maleuriou êruet en Montroulez, gant Tour an Itron Varia ar Vur o couea. 28 Meurs 1806 / Invocation en interest an dud maleürus revinet oll gant an doureyer bras, er bloa 1840 / Tan-Goall Bourg Pluvigner, Departamant ar Morbihan, ar 1a Ebrel 1845 / Boneur ar Scolach, composet evit Distribution ar prisou en Scolach Castel, 16 eost 1839 / March Breiz / Barzonek pe Kanaouen ar Vretoned / Recit circonstanciet Var sujet ar maleuriou occasionet gant ar Gurunou, en Taule, en Brest, en Loc-Maria-Plabennec, en Pencran, en Qemperle, en Scaer, hac en qichen Montroulez, vardro fin mis qerzu, er bloa 1833 / Recit truezus Var ar maleur horrubl êruet en Passach ar Pors-Neve, entre Riec ha Moëlan, arrondissamant Qemperle, canton Pont-Aven, ar 14 eus a vis Gouere 1833 / Recit Var Buez an Ampereur Napoleon, Var e gampagnou glorius a enep an oll Buissançou eus an Europ / Buez La Tour-d’Auvergn, Qenta Grenadier a Franç, Ganet en Kær-Ahés an 23 Qerzu 1743, Maro er c’hamp a enor ar 27 eus a vis even 1800 / Recit Demeus an torfet eüzus coumettet en Paris an 28 eus a vis gouere 1835 / Güerz Var an horrubl Crën-Douar êruet en Coloni ar Martiniq, d’ar Güener, 11 demeus a vis Güenveur 1839, da 6 heur eus ar mintin / Güerz Composet var sujet an daou vreur infam Fanch ha Mathias Lhereec, unan oajet a bêvar bloas varnuguent, hac eguile eus a drivac’h vloas pere o deus bet ar grueldet da laza o zad, d’ar zadorn aroc Foar-an-Nec’h-Montroulez, an 12 eus a vis here 183 / Recit Var sujet Tân-goall en deus bet lec’h en ru Sant-Malani, en Montroulez, D’al lun 24 eus a vis here 1836, var dro unnec heur ha quart eus an nôs / Güerz nevez var sujet ar maleuriou eûzus êruet dra ar gloyeyer horrubl coeet en pevarzec departamant eus ar c’hreiz-de a Franç, ar 27, 28, 29, 30, ha 31 eus a vis Here, 1 ha 2 eus a vis Du 1840, hac o deus distrujet nombr bras a guæriou hac a vourgou, millierou ties, beuzet eun niver bras a dud, ha goloet 14 lêo douar tro vardro, gant an doureyer spouronus / Relation truezus var sujet preizerez, muntr cabiten ar vatimant hanvet an Alexandr, eus a Vourdel ; muntr al Letenant ; muntr ar Mestr-Eqipach, hac eus a bêvar martolod ; laeronciou, pillach ha fosserez paperiou ar vatimant, êruet en Indes-Sav-Eol, ar 27 demeus a vis Du 183 / Guerz nevez Var sujet ar muntr coumettet var Yoen Grall, hostis en Landivisiau, en nosvez an 30 d’an 31 eus a vis Guenveur 1844, gant Louisa Ego, e vreg, ha Yoen Renaot, pere zo condaonet d’ar maro, en tribunal Qemper, ar 4 eus a vis Eost 1844 / Recit Demeus an darvoud meurbet horrubl digüezet en Montbouton, tost da Bedford, en nosvez d’an 11 eus a vis Gouere diveza 1844 / Güerz nevez, Var sujet ar maleur horrupl êruet en rad Montroulez, tost da Gastel-an-Taro ; ar zul 17 eus a vis Eost 1845, deiz Pardon an itron-Varia-a-Gallo / Da Zoue Evit supplia e Vajeste Divin da zont da laqat fin d’ar glao pehini na baouez da goea abaoue pell-amzer, ha da accordi demp eun amzer favorabl evit ober an Eost / Reglamant a Furnez / Bombardamant Tanger ha Mogador, Gant ar Prinç a Joinvil, ha Victor Isly, Gounezet gant ar Marechal Bugeaud var ar Maroquinet / Chanson Ar seiz sqient naturel / Detaill Ha circonstançou remercabl Var an impar campagn a dri mis eus a Napoleon-Vras, Impalaer a Franç, pehini a deu da brocuri demp eur Peoc’h mad, padus hac enorus. Laqet en brezonec gant F. Guenveur, habitant eus a Sant-Doming, bremàn en Montroulez. (Qenta c’hoevrer 1806). / Nevez oberiou caer Napoléon, Adalec an 8 a vis Here betec an 8 a vis du 1806, dre bere e contraigno hon oll adversourien da ober eur peoc’h profitabl evidomp. Laqet en rim gant Fs. Guenveur, e Montroulez / Cuntinuation Oberiou caër Napoléon-Vras, Adalec an 8 eus a vis Dû 1806, betec an 8 eus a vis c’hoevrer 1807, Devez memorabl eus a Vataill Eylau. Dre Fs. Guenveur / Continuation all Oberiou caer Napoléon, A guichen bataill vras Eylau, ar 8 a c'hoevrer 1807, betec ar peoc'h sinet er guær a Dilsit, entre an daou Impalaer a Franç hac a Russi hac ar roue Pruss, an 9 a vis gouere, memes blavez. Dre Fs. Guenveur / Ar Peoc’h / Cantic Var Brezel Spagn / Chanson nevez Grêt dre Simon Le Coat, secretour an Autrou sous-Prefet deus a Montroules, evit exhorti ar bobl da zioual eus an inventerien cogeou faos, ha d’eun eur reï (sic) d’an urz vad / Alger Qemeret gant ar Fransichen ar 5 a vis guere, er bloaves 1830 / Triomphou ar General Moreau, (a) guinidic a Vontroulez, General arme ar Rhin, unan eus ar re vella a zo en Franç d’ar Botret vad eus a Vreiz / Cantic var ar pez a zo nevez êruet ebars en Franç / Chanson nevez / Recit Eus an Darvoudou horrubl c’hoarvezet en Paris, an 23, 24 ha 25 demeus a vis Even 1848 / Exempl eus a eun Den a Jugon, Pehini a voerzas e Jubile / Chanson Var sujet eur Boulanger a voe foettet gant merc’het / Chanson Var sujet ar Vaguerezet / Chanson var sujet Coler ar Graguez / Disput Entre eur Vam hac he Merc’h, pehini a fellie dezi demezi Da eur Zoudard pe da eur Martolod / Meuleudiguez Levr Histor naturel Buffon, gallec ha brezonec / Chanson Cloarec Pempoul / An Trivac’h Planeden / Chanson var sujet eur Bassajerez hac eun Den yaouanc

Contexte

Origine des documents originaux

Bibliothèque des Amours Jaunes (Morlaix)

Cote du document original

Ms 25 (7)

Langue(s) utilisées dans le(s) document(s) [code ISO 639]

bre

Document(s) liés

Ms 25 (8)

Est référencé par

Hervé Peaudecerf, Alexandre-Louis-Marie Ledan (1777-1855), imprimeur breton au XIXe siècle (1805-1855), thèse de doctorat sous la direction de Gwenaël Le Duc (Université de Rennes 2, 2002)

Gérard Bailloud, L’imprimerie Lédan à Morlaix (1805-1880) et ses impressions en langue bretonne (Saint-Brieuc, Skol, 1999)

Type(s) du document

Manuscrit / Text

Droits d'auteur

Bibliothèque des Amours Jaunes (Morlaix)

Format(s)

19,5x15,3x3,8

451 sur 460

image/jpeg

application/pdf

Licence

https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.0/fr/legalcode

Licence

Creative Commons License